Opcje na WIG20 - z czym to się je

Ostatnio pisząc o derywatach poruszyłem temat kontraktów terminowych. Dziś zastanowimy się czy opcje na WIG20 są dobrym sposobem, aby wykorzystać zalety kontraktów bez ich minusów. Część czytelników może nie być zaznajomiona z tematem dlatego zacznę od krótkiej definicji opcji.


Opcja podobnie jak kontrakt terminowy jest zakładem. Zakładamy się o to czy WIG20 będzie powyżej czy poniżej danej wartości za określony czas."Określonym czasem" są terminy wygasania kontraktów terminowych. W przypadku opcji nie mamy jednej danej przez rynek ceny, za którą możemy kupić lub sprzedać kontrakt, ale kilka różnych tzw. cen wykonania.

Ceny wykonania dla opcji na WIG20 są wielokrotnościami 100 (tylko tymi zbliżonymi do aktualnej ceny). Dla najszybciej wygasających opcji (18 czerwca) są to wartości od 1400 do 3000 (co 100).

Dodatkowo wyróżniamy 2 rodzaje opcji ze względu na szacowany kierunek ruchu:

• opcje call (kupna) - służą do zakładów, jeśli prognozujemy wzrosty WIG20. A więc ich wartość rośnie wraz ze wzrostem indeksu.
• opcje put (sprzedaży) - analogicznie ich wartość rośnie, gdy indeks spada.

 UWAGA. Wynika z tego, że na każdy kontrakt terminowy na WIG20 przypada 17 opcji kupna (każda z inną ceną wykonania od 1400 do 3000) i 17 opcji sprzedaży. Czyli 34 różne opcje.

Ten fakt jest główną przyczyną problemów ze zrozumieniem zasad handlu opcjami, jednak jeśli dotychczas zrozumiałeś co napisałem, dalej powinno być już łatwiej.

Najłatwiej aktualne ceny opcji śledzić w serwisie stooq na tej stronie.
Jak widać każda opcja, jest oznaczona dziwnym symbolem. Symbol ten pozwala, odszyfrować wszystkie informacje jakich potrzebujemy zanim cokolwiek kupimy.

Dla przykładu weźmy opcję OW20F0230, którą lepiej będzie zapisać jako
O W20 F 0 230:

• O - oznacza, że jest to opcja. (np. kontrakty terminowe mają w tym miejscu literę F od angielskiego "futures").
• W20 - oznacza, iż indeksem bazowym tej opcji jest WIG20. Czyli mówiąc prościej: ta opcja służy do zakładania się o poziom WIG20.
• F - oznacz miesiąc wygasania opcji i jednocześnie informuje czy jest to opcja kupna czy sprzedaży. Odpowiednie litery w tym miejscu prezentuje tabela poniżej. 

Nasza przykładowa opcja jest więc opcją kupna wygasającą w czerwcu.

• 0 - jest to ostatnia cyfra roku, w którym wygasa opcja. W naszym przykładzie będzie to 2010 rok.
• 230 - cena wykonania opcji (bez ostatniego zera), a więc nasza opcja ma cenę wykonania na poziomie 2300 pkt.

Wiemy już jak odczytywać informacje o opcjach, ale zanim zainwestujemy chcielibyśmy wiedzieć ile kosztuje kupno naszej przykładowej opcji?
Cena opcji (w przeciwieństwie do kontraktów terminowych) nie zależy wprost od poziomu WIG20. Ze strony z wyceną opcji  w kolumnie "premia" możemy wyczytać ostatnią cenę, za którą dokonano transakcji kupna/sprzedaży opcji. W momencie pisania tego artykułu premia dla opcji OW20F0230 wynosi 250 pkt.

Tak jest punktów - nie złotych. Jak pamiętamy z artykułu o derywatach zarówno opcje jak i kontrakty mają mnożnik równy 10. Co oznacza, że aby przeliczyć punkty na złotówki mnożymy punkty razy 10. Okazuje się, że nasza opcja kosztuje 2500zł. Jest to nie wiele w porównaniu z 25 000zł za pełen wkład w kontrakt terminowy.

Jeśli jesteś ciekawski na pewno zauważyłeś, że ceny opcji bardzo się różnią pomiędzy sobą. Np. aktualnie czerwcowa opcja call z wykonaniem w 1400pkt kosztuje 10 925zł, a taka sama opcja tylko z wykonaniem 3000pkt kosztuje tylko 47,6zł. Różnica ta wynika z prawdopodobieństwa wykonana opcji (aby opcję wykonać WIG20 w czerwcu musi być powyżej ceny wykonania). Znacznie bardziej prawdopodobne jest, że indeks będzie powyżej 1400pkt niż powyżej 3000pkt (przy aktualnej cenie ok. 2600).

Żeby jeszcze lepiej zrozumieć różnicę pomiędzy opcjami i kontraktami spójrz na rysunki:

Na osi poziomej podany jest poziom WIG20. Czerwona linia reprezentuje nasz zysk z kupna/sprzedaży opcji. Ja widzisz na opcjach można grać na 4 sposoby (call i put można zarówno kupić jak i sprzedać). Na razie skupmy się tylko kupnie opcji call (lewy górny rysunek). W kontraktach terminowych nasz zysk lub strata zależały liniowo od ceny WIG20, natomiast tutaj nasz zysk rośnie liniowo, ale strata zatrzymuje się na pewnym poziomie.

Tym poziomem jest premia jaką zapłaciliśmy za opcję. Zapamiętaj następne zdanie. Kupując opcje nasza maksymalna strata jest ograniczona do naszego wkładu. Jeśli np. kupiłeś opcję za 50zł, to jeśli nie uda Ci się jej zrealizować (cena WIG20 będzie poniżej ceny wykonania opcji) tracisz tylko 50zł. Nie dostaniesz ponaglenia o uzupełnienie depozytu.

Aby podsumować różnicę pomiędzy opcjami i kontraktami przypomnijmy sobie zalety i wady kontraktów terminowych:

Zalety:

• możliwość gry zarówno na spadki jak i wzrosty.
• wykorzystanie dźwigni finansowej (mnożnik 10).

Wady:

• wysoka cena pojedynczego kontraktu.

Opcje przy zachowaniu obu zalet, pozbawione są głównej wady kontraktów. Niestety nie może być zbyt łatwo i niska cena opcji okupiona jest nie tyle wyższym co innym ryzykiem.

Jeśli nie czujesz się jeszcze pewnie z opcjami (a po przeczytaniu jednego artykułu nie powinieneś) na razie wstrzymaj się z kupnem opcji. W miarę rozwoju bloga, będę starał się sukcesywnie poszerzać Twoją wiedzę z tego zakresu, gdyż opcje uważam za jeden z najtrudniejszych do zrozumienia ale i najlepszych sposobów na zarabianie.

Jeśli wpis Ci się podoba zapisz się na newsleter, aby nie przegapić nowych artykułów:		Zapisz się