Profesor Edward Altman zbadał kiedyś czy można rozpoznać spółkę, która niedługo zbankrutuje z wyprzedzeniem na tyle dużym, żeby zdążyć wycofać się z inwestycji przed oficjalnymi informacjami o problemach. Okazuje się, że tak. Niemal wszystkie spółki, które w przyszłości upadną, już na kilkanaście miesięcy przed bankructwem wysyłają sygnały ostrzegawcze w swoich sprawozdaniach finansowych. Altman poszedł jeszcze dalej i dokładnie wyznaczył zbiór optymalnych parametrów pozwalających przewidywać kłopoty.
Ten zbiór parametrów nazywamy Z'' Score.
Z'' Score ma 80% skuteczności w przewidywaniu bankructw spółek z wyprzedzeniem dwu-letnim. Liczy się go bazując na 4 sygnałach płynących ze spółki:
- Czy kapitał pracujący jest znaczną częścią aktywów?
Im więcej kapitału pracującego, tym większa płynność spółki, a więc mniejsze ryzyko problemów finansowych.
X1 = kapitał pracujący / aktywa
- Czy zyski zatrzymane w spółce są znaczną częścią aktywów?
Zyski zatrzymane to suma całego zysku netto spółki od początku jej działalności, który nie został wydany na dywidendy. Im więcej zysku spółka zatrzymała od początku działalności, tym łatwiej będzie jej się bronić przed kłopotami finansowymi.
X2 = zyski zatrzymane / aktywa
- Czy zysk operacyjny jest znaczną częścią aktywów?
Tu nie ma filozofii. Im więcej spółka zarabia tym mniejsza jest szansa na jej bankructwo.
X3 = zysk operacyjny / aktywa - Czy zobowiązania mają pokrycie w wartości giełdowej?
Im wyżej jest wyceniana spółka na giełdzie, tym więcej zobowiązań może mieć bez ryzyka zbyt dużego zadłużenia.
X4 = kapitalizacja / zobowiązania
Wszystkie te 4 punkty są ważne z punktu widzenia bezpieczeństwa spółki, ale nie są ważne jednakowo. Altman definiuje swój Z'' Score jako:
Z'' Score = 6.56 * X1 + 3.26 * X2 + 6.72 * X3 + 1.05 * X4 + 3.25
Jeśli:
- Z'' Score < 4.35 - spółka ma dużą szansę na bankructwo.
- Z'' Score > 5.85 - spółka jest bezpieczna.
Wiemy, że ten wskaźnik sprawdza się w przewidywaniach kłopotów finansowych spółek. Warto byłoby sprawdzić czy można go także wykorzystać do poprawy naszych wyników inwestycyjnych.
Czy inwestowanie w spółki nie zagrożone ryzykiem przyniesie większą niż standardowa stopę zwrotu? Sprawdźmy.
Niestety nie dysponuję bazą wszystkich spółek, które zbankrutowały na GPW w ciągu ostatnich 8 lat, a ich brak mógłby wypaczyć wyniki testów. Aby ominąć ten problem, w czasie testów połączyłem Z'' Score z silą relatywną. Dzięki temu w każdym przedziale szukałem tylko najlepiej radzących sobie spółek. Dość dobrze oddaje to realną sytuację, w której tworząc strategię staramy się wybierać perełki. W skrócie mój test sprawdzał, czy najlepsze perełki mające Z'' Score > 5.85 są lepsze niż najlepsze perełki mające Z'' Score < 4.35. Testując strategię w ten sposób, brak spółek, które zbankrutowały nie wypaczy wyników.
Wyniki:
Niestety nie dysponuję bazą wszystkich spółek, które zbankrutowały na GPW w ciągu ostatnich 8 lat, a ich brak mógłby wypaczyć wyniki testów. Aby ominąć ten problem, w czasie testów połączyłem Z'' Score z silą relatywną. Dzięki temu w każdym przedziale szukałem tylko najlepiej radzących sobie spółek. Dość dobrze oddaje to realną sytuację, w której tworząc strategię staramy się wybierać perełki. W skrócie mój test sprawdzał, czy najlepsze perełki mające Z'' Score > 5.85 są lepsze niż najlepsze perełki mające Z'' Score < 4.35. Testując strategię w ten sposób, brak spółek, które zbankrutowały nie wypaczy wyników.
Wyniki:
W czasie testów podzieliłem spółki na 5 grup według Z'' Score. Wnioski:
- Spółki posiadające Z'' Score mniejsze niż 0 zachowały się tragicznie.
- Spółki posiadające Z'' Score pomiędzy 0 i 4.35 zaliczyły najgłębszy spadek wartości kapitału.
- Spółki posiadające Z'' Score większe niż 10 zachowały się dobrze, ale wygląda na to, że zwiększanie Z'' Score powyżej 5.85 nie poprawia wyników inwestycyjnych.
Okazuje się zatem, że inwestowanie w spółki niezagrożone bankructwem poprawia wyniki inwestycyjne co oznacza, że kryterium Z'' Score z powodzeniem może być jednym z kryteriów naszej strategii inwestycyjnej.
Gdzie znaleźć informację o Z'' Score?
Dodałem wczoraj informację o Z'' Score na fundamentalnej, a więc najprościej wejść po prostu na profil interesującej nas spółki: np. KGHM
Wygląda to tak:
Najprostsza interpretacja, która pomoże nam zarabiać więcej polega na tym, aby nie inwestować w spółki, które mają Z'' Score mniejszy niż 4.35, a więc ich poziom zagrożenia bankructwem jest ogromny lub duży.
Jeśli spółka ma Z'' Score większy niż 4.35, a więc znajduje się w jednej z poniższych grup,
to spokojnie możemy brać ją pod uwagę w dalszym odsiewaniu perełek.
Z'' Score można znaleźć także w wyszukiwarce w sekcji: "parametry do strategii guru".
W obecnym momencie 75% spółek dostępnych na rynku ma Z'' Score powyżej 4.35.
Podsumowanie:
Z'' Score samodzielnie jest zbyt pobłażliwym wskaźnikiem, aby inwestować w oparciu o niego samego, ale jednocześnie jest dobrym pierwszym sitem pozwalającym szybko odrzucić spółki, z którymi na pewno nie chcemy mieć do czynienia.
Zadanie domowe: Przejrzyjcie swoje portfele i sprawdźcie czy przypadkiem w waszych szeregach nie ma potencjalnego bankruta, który może ciążyć na wynikach portfela.
Z ciekawości sprawdziłem jak to wygląda u mnie i na 7 spółek:
- 1 ma zagrożenie średnie
- 5 ma zagrożenie małe
- 1 ma zagrożenie zerowe
A jak jest u Was? Dajcie znać w komentarzu.
| Jeśli wpis Ci się podoba zapisz się na newsleter, aby nie przegapić nowych artykułów: | Zapisz się |
